|
Morris
leva dezasete anos no mundo do teatro e, como todo, todo ten un
principio ¿Que supuxo Artello para Morris?
Eu
fun co-fundador de Artello polo ano 78-79, saía de facer
teatro no instituto de A Guía. Foi o primeiro grupo no que
tiven a oportunidade e no que comezou o proceso máis ou menos
de profesionalizarme. Eu saía dun clube xuvenil de Teis,
onde dirixía o que antes se chamaba Teatro Popular galego.
Foi de aquí de onde saimos os que fundamos Artello e a partires
de aí xa pasamos a considerarnos que nos dedicábamos
ó teatro, que era o que nos gustaba.
¿Considera
que Artello é o inicio de algo, para cidade de Vigo ou para
a túa propia persoa?
Artello
formou parte dun proxecto moi importante para a cidade de Vigo sen
pretendelo nós. Foi unha compañía de referencia
que tivo moito que ver con aquel boom que existiu tamén no
panorama da música, porque chegamos a ter unha sala de teatro
propia independente, totalmente ocupada, con K (risas). Era una
sala da Auge que pedimos para facer un curso e coa que logo nos
quedamos. Era a Sala Carral na que faciamos espectáculos,
traiamos compañías de fóra, de Madrid, había
un sistema de gradas... e así ata que nos botou a policía.
Máis
que un compañía plataforma foi un centro de dinamización...
Artello
comezou antes que a propia Sala Carral, porque logo a propia sala
Carral morreu e Artello aínda continuou. Foron 17 anos...
moito tempo para unha iniciativa de teatro afeccionado
E
para ti....¿Teatro afeccionado ou profesional?
Creo
que deben de existir os dous. Teñen que existir os dous e,
de feito, existen. Eu creo que a única diferencia que existe
entre eles non é económica senón que é
a que afecta á dedicación, é dicir, ás
horas que se lle adica a iso. Non pode ser igual para un médico
que nas súas horas libres se libere facendo teatro que para
alguén que vive do teatro ou que é actor, que pasará
todas as súas angustias, as súas alegrías...
Eu déitome pensando en teatro, levántome pensando
en teatro, non porque vaia de artista, senón porque non sei
facer outra cousa. É ó que me dedico, e por iso vivo
doutro xeito que se fixese teatro afeccionado.
Avogabas
polo teatro como unha forma de vida, pero... ¿unha profesión
non é completamente distinta?
É
unha forma de falar. Por exemplo, o teu traballo ocupa moitas horas
polo día e horas pola noite, cando te deitas podes desconectar.
Sen embargo, cando te adicas ó teatro tes que estar pendente
do proxecto que tes entre mans, e logo tes que pensar que é
o que vas a facer despois, porque... ti só te adicas a isto.
Eu vivo disto e teño que destinar unhas horas de traballo
e de escenario e de ensaio que se teñen que deixar ver no
escenario. Pero isto non quere dicir que o mellor producto sae dun
profesional e dun afeccionado sae algAínda que o normal sería
o outro. Hai bos e malos profesionais e bos e malos afeccionados.
Caracterizado
en "Calígula" na producción do CDG no ano
2000
¿Considera que está normalizada a práctica
teatral?
Non, para nada, e así veñen todos os problemas. Improvísase
día a día.
¿Culpables?.... ¿Actores, institucións,
público...?
Todos.
Home, as institucións teñen moito que ver, quizais
sexan as que máis teñen que ver nesta crise do teatro.
Pero os actores e os que creamos este tipo de espectáculos
e facemos teatro tamén temos moitísima culpa.
Motivos...
Falla
o circuito, fallan o tipo de espectáculos que montamos, que
non chegan ós espectadores, que aquí nunca se consegue
facer unha programación estable de teatro galego. Creo que
un dos problemas máis difíciles do teatro é
a falta de conexión co espectador.
Os profesionais estamos pouco implicados no desenvolvemento do proceso,
en Galicia non está normalizada a situación. E aquí
non se pode levar unha política de exhibición de espectáculos
como se isto fose Madrid, nin como se a rede de teatros estivese
consolidada. Non se pode dicier temos estes espectáculos,
chamamos ós programadores fixan un día aquí
outro alí, dous alá e se acabou. E logo a por outra
obra. Eu penso que aquí hai algo que non está ocurrindo,
que está fallando porque non hai espectáculos de teatro
que despunten.
"ALGO
ESTÁ FALLANDO CANDO NON HAI ESPECTÁCULOS QUE DESPUNTAN"
Malia
que Morris é de formación autodidacta... cre que a
escola de Arte Dramática vai a cambiar o panorama teatral
Si
que vai a solucionar problemas, porque vai a crear todo un mundo
ó seu redor, vai a entrar xente nova. Solucionará
unhas cousas e chegarán outros problemas. E iso vai a crear
todo un mundiño de creación ó seu redor. Porque
a propia necesidade de alguén que está a estudiar
arte dramática de chegar ó público vai a xerar
procesos creativos moi distintos.
E
éste o aire fresco que precisa o teatro...
Si,
pero polos procesos de creación que os individuos van levar
adiante. Que un estudiante se xunte con outros estudiantes e cun
profesor e que decidan crear un espectáculo que supoñerá
ser outra historia distinta. Hai que pensar que o que si ocorre
é que a maior parte das compañías que existían
antes desapareceron. O que si existe agora son estructuras empresariais
dunha persoa ou de dúas, que non son compañías
de creación de espectáculos que era o que existía
antes, hai anos. Seguen existindo seis, sete, oito, dez compañías
pero que detrás está unha persoa que se chama empresa
tal que decide que vai a facer tal espectáculo, recibe esta
subvención e chama a tal ou cual actor.
Imaxe da película
"O lapiz do carpinteiro" de próxima estrea
Primeiro
Calígula, agora Osvaldo Alving parece que as figuras que
fai Morris agora sepáranse moito da imaxe que se ten do cómico
cuñado da televisión. ¿Non é un cambio
moi forte?
Non,
porque a grande diferencia está no público que ve
tv e o que asiste a teatro. Se o actor chega a comunicar sensacións
da personaxe ó patio de butacas, o espectador normalmente
faise cómplice co actor. Enseguida se esquece que está
a ver ó cuñado ou a quen sexa. Nunca tiven problemas
nese sentido. Eu fixen televisión desde hai moitos anos e
non me pasou en ningún momento. Mesmo agora facendo "Platos
Combinados", con Calígula non tiven ningún problema,
nin en "Ministros pola cara", nin agora con Espectros.
Que me collan para este tipo de papeles tendo unha vea cómica,
para min é unha gran sorte, é unha grande posibilidade
de amosar dotes dramáticas. Creo que todos os actores cómicos
teñen grandes posibilidades para o drama. E se demostrou
sempre. Porque somos cómicos
E
Morris que prefire ¿drama ou comedia?
Dame
igual, o proceso de creación de personaxe non é igual.
Por exemplo, o proceso de creación do personaxe de Espectros
foi duro, porque é moi realista. E o duro é crear
este mecanismo por primera vez... para a seguinte xa é máis
doado. Agora.... xa o teño máis dominado. Pero isto
tamén depende moito do director porque son moi distintos
cando afrontas este tipo de traballos moi interiorizados, que requiren
dunha certa implicación do espírito do actor. Porque
en todos estes papeles ten que haber un punto de encontro entre
a personaxe e o actor e o director. Na comedia hai un estilo máis
a reproducir. Hai uns gags, unha claridade mental sobre o ritmos,
sobre a forma da falar e sobre a personaxe. Eu, que falo desde a
creación das miñas personaxes, penso que o teatro
é libre. Podes dar mil versións dunha mesma personaxe,
pero sempre con esa forza e esa credibilidade que tes nese momento.
E non é só desde o actor, senón tamén
desde o propio director, co que ten que haber un punto de encontro.
Ti
que traballaches en todos os medios ¿qué actitude
atopas á hora de crear unha personaxe en televisión,
en teatro ou en cine?
Claro
que hai diferencias. Nas comedias de televisión, como "Pratos
Combinados" hai oficio, poder de comunicación, porque
a inmediatez da televisión non ten maior historia que esta
e xa é bastante complicada. Non existe unha análise
da personaxe potente, mesmo ves as tomas no monitor, empregas os
gags, se o mesmo que se fai para televisión se fai cun formato
de cine, cunha soa cámara, o traballo é diferente.
Gravarías e explicaríanche, mira imos facer esto ou
o outro, agora vai esta parte, vaise a ver ... explicaríanche
ata o plano, mesmo unha situación do que faría. Se
é un proceso cinematográfico todo o sistema habería
que desmenuzalo case como pezas de reloxería porque van por
flashes, por sensacións, e sempre a través dunha cámara
tendo en conta que plano vai, tendo en conta miles de historias.
E isto cando se trata dun producto con linguaxe cinematográfica
porque non é o mesmo que se te poñen cinco cámaras
e pinchan nun plató fas un show e xa está E de aí
sae unha seatcom. E se fas teatro tés que facer outro tipo
de análise da personaxe e tes que poñer outra enerxía
porque estás actuando para alguén que está
a vinte ou a trinta metros, porque noutro caso estás actuando
para alguén ou ben pola tele, ou no cine nun primeiro plano,
nun plano xeral... a linguaxe non é a misma, nin a forma
na que te están a ver. Pero todo vale se podes facelo. Todo
é enriquecedor, porque as tres linguaxes son distintas e,
en parte, é o soño de calquera actor. E para iso primeiro
teñen que ofrecerche eses proxectos e segundo tes que ter
un pouco de oficio neles e ter esa sorte. Un bo autor ten que se
defender nos tres medios.
¿Morris
que prefire?
Gústanme as tres linguaxes, pero sabendo sempre que un actor
nunca afrontaría igual un papel, nin unha mesma frase nun
mesmo escenario. Sempre sería moi distinto.
"UN
BO ACTOR TEN QUE DEFENDERSE TANTO EN TELEVISIÓN, COMO EN
CINE COMO EN TEATRO"
Acabas
de rematar un proxecto cinematográfico coa dobraxe ó
galego de "O lápis do carpinteiro" ¿que
nos podes contar?
Foi
unha experiencia bonita na que teño un pequeño papel.
Fago dun preso, José, que está na cadea con Daniel
da Barca; un preso que coincide na cela con el e teño curiosidade
en saber como resulta. Como se gravou en castelán e houbo
que dobralo, e por iso fixen dobraxe. E polo que vin nas imaxes
ten moi boa pinta, oxalá que o orixinal fose en galego e
non houbese que dobralo. Non me gusta a dobraxe, teño que
recoñecelo.
Pero
as túas orixes...
Eu
empecei no teatro, e como todo o mundo tamén fixen e dirixín
doblaxe, como todo o mundo. Pero é un mundo moi complicado.
Aquí hai grandes dobladores e hai tamén grandes directores
pero creo que hai que ter os pés moi na terra para dirixir
doblaxe e intentar reproducir o máis fielmente un orixinal
e non ter que darlle un selo persoal que é o que se fai en
dobraxe.
Consideras
que a dobraxe non debería de existir como tal
Se
non existise non ocorrería nada. O que acontece é
que eu tamén estou viciado. Desde pequeño aquí
en españa nos meteron dobrados, non estamos acostumados a
ler. En Portugal ven igual as películas. Todo o que se poida
ver en versión orixinal é moito mellor. O que acontece
é que nós non temos práctica de ler, pero a
colleríamos.
Con María
Bouzas en "Pratos combinados"
Morris é unha das caras máis coñecidas da
TVG, na que empezou desde as súas orixes... precisamente
que o que está a ser canteira para moitos actores
É certo que hoxe en día un campo de formación
moi importante para os profesionais son as series e eu como actor
desconfío bastante destas palabras.
Pero
as series non son fenómenos modales.... e cando se terminen
Si
claro, eu pasei por todas esas modas. Antes de facer series de televisión
fixen culebróns, por concursos, por realityshows.... é
unha moda. As series están chegando moito á xente.
E cando se termine o fenómeno terá que seguir o seu
mundo. O cine é un mundo, a televisión é o
seu mundo, chegará un momento en que todo isto se simplificará.
Así, haberá cinco ou seis bos directores de prestixio
que fagan películas e a televisión deberá apoiará
ó cine porque sempre é así. O cine precisa
de moitos máis apoios porque se teñen que invertir
moitísimos millóns nunha película e non ten
a mesma capacidade publicitaria que unha televisión.
"O
teatro é libre podes dar mil versións dunha mesma
personaxe"
E os futuros proxectos para Morris.
Agora vou a gravar máis de Pratos, logo esperarei a que se
estreen estas dúas películas que acabo de facer e
.. fixen algún casting que outro, son moi optimista con respeto
ó futuro. Espero que me saian cousas distintas, tanto aquí
como fóra. Espero montar cousas eu. O que máis me
interesa agora é vivir e seguir con esta especie de profesión
autodidacta. Ós meus anos parece que se me bota o tempo enriba
e preciso historias distintas.
¿Que
lle gustaría que chegase?
Gustaríame ser máis dono dos meus proxectos, que estivesen
nas miñas mans, porque polo de agora estou esperando a que
me chamen ou non. Cando me refiro a ser dono dos meus proxectos
refírome a proxectos ou que me convenzan moito ou escollidos
por min e que se poidan levar a cabo. Con respecto a teatro, non
con resepcto ó cine, non me sinto atraído pola dirección.
Seguirei de autor porque é o que me gusta.
|
