O
PERIGO ESTÁ ARRIBA
Teño
un sobriño que acaba de cumprir seis anos. Cando comezou
a falar e precisaba expresar que algo o sobresaltaba, fose un ruído,
un soño, unha cara descoñecida, amoucaba e dicía:
"susto" e todos, pero sobre todo a súa nai, sabiamos
que se trataba dunha situación ben desagradable para el.
A primeira vez que tivo que voar, precisamente nese momento da súa
vida, veu o avión e botouse a chorar. A súa nai colleuno
no colo e preguntoulle: "¿Susto?". E el dixo: "Non,
medo". Foi esta, tamén, a primeira vez que utilizou
na súa vida a palabra medo e, realmente, sabía moi
ben o que estaba a dicir.
Agora o meu sobriño, que aínda non é consciente
de que estes paxaros artificiais poden caer e esnaquizarse con todo
o que levan dentro, sobe a un avión como se fose dar un par
de voltas ó lombo dun cabaliño nun carrusel. Eu, sen
embargo, sabendo que canto máis voe máis posibilidades
teño de esnafrarme, fico desacougada dende días antes
de comezar unha viaxe. E gústame viaxar, ve-lo meu mundo
dende esa distancia vertical que nos trae, de cada vez, unha sensación
de humildade; gústame cando o avión plana suavemente
como unha gaivota e vexo o perfil da plataforma continental recortándose
sobre o océano, como se fosemos aterrar sobre un mapa.
A min
pásame como a Picasso: voar non me dá medo, o que
me asusta son os avións. Agroman, só con pensar neses
aparellos, a vertixe e maila claustrofia e, sobre todo, o medo a
morrer. Cando sobes a un avión perdes o control sobre a vida
e, se cae, durante o momento breve pero intenso da caída,
ocórreseme a min que sabes perfectamente que non vai sobrevivir
ninguén. ¿Son absurdas a morte, a vertixe ou a claustrofia?
Daquela non me asombra que haxa quen enferme cando se ten que enfrontar
a unha viaxe aérea.
Lembro
que cando eu era pequeniña tiña un medo que compartiamos
tódolos rapaces da miña aldea (e aínda non
coñeciamos a Asterix): mirabamos para o ceo e estarreciamos
pensando que as nubes podían precipitarse sobre nós.
Agora o meu medo máis grande é caer eu dende o ceo
e esnafrarme, sen remedio, contra a terra.
Anxos
Sumai
|
|
¡VOOOLARE...,
OH, OH... CAAANTARE... OH, OH, OH, OH!
Cando
mozo, fixen a miña primeira viaxe transoceánica
xunto cun amigo. Foi tamén a primeira vez que puiden comprobar
eso do medo a voar. Non eu propiamente, que xa fixera algunha
viaxe aérea máis curta e non tivera problemas. Quen
sufriu foi o meu compañeiro. Estabamos no veciño
aeroporto de Porto e optou por tomar un wiskie para ver se así
levaba mellor o tema. Non debeu abondar, e non tardou en pedir
outro. Cando xa iamos cara a sala de embarque, prendeume polo
brazo e díxome. Mellor vou tomar outro. Volta para a cafetería.
Case perdemos o avión. Durante a longa viaxe meu compañeiro
seguiu bebendo, agora viño, e conseguiu entreter á
metade do pasaxe coas súas gracias e con aquela frase que
se fixo famosa naquela viaxe: ¡e veña viño!.
E todo para matar o medo.
A
min cústame comprender ese temor. Sen embargo, non me fan
ningunha gracia as viaxes en barco. Dáme máis medo
o mar ca o aire, e danme máis medo os barcos ca os avións.
Por iso quizais sexa acertada a célebre frase popular que
di que "o medo é libre", que cada quen ten dereito
a ter os seus medos propios e singulares. Pero imaxino que os
psicólogos saben atopar as orixes destes temores e destas
fobias. Por exemplo, o meu respecto polo mar poida que proveña
da primeira vez que me bañei nel, e que case afogo. Traguei
moita auga e o susto foi importante. E daquela tiña cinco
anos.
Pero
o medo a voar é un temor moi estendido. E non resulta doado
atopar explicacións nas experiencias vividas. Non sei,
quizais se pode quedar traumatizado despois de facer un salto
do tigre desgraciado ou de ver unha película tipo Aeroporto
77 e sucesivas. Claro que tamén podería collerse
fobia ó cinema despois de ver semellante enxendro. Ademais,
se no canto desa película se ve Enmanuelle, a cousa resulta
máis pracenteira e ata se pode un afeccionar. Para procurar
unha explicación máis xenérica, quizais isto
se deba a un exceso de racionalismo de especie ou de esaxerado
sentimento de pertenza a unha variedade animal terrestre, e por
iso se desconfíe das situacións onde non se teñen
os pes no chan.
Cos
tempos que corren hoxe, me temo que o medo se vai estender aínda
máis. Agora, ó temor primario a non ter os pés
non chan ou a ter un accidente mortal de necesidade, engádeselle
a posibilidade de que coincida connosco un salvador deses que
gustan de esnaquizar avións. E agarden a que, despois do
susto, Hollywood comece a comerciar co tema. Fobias a esgalla.
Ó
fin, o tema segue sendo coma sempre. Un asunto de azar ou de sorte.
Ou de mala sorte. Agardo que as probabilidades de que se esnaquice
un paxaro de ferro sigan sendo tan excepcionais como as que temos
para que nos toque a lotería.
Roberto
Ribao
|