A debate:
O PAXARO DE FERRO
O soño do home de voar como as aves é antigo, antes que Ícaro moitos miraban ó ceo. As mesmas cousas que fascinan poden aterrorizar, e máis con toneladas de ferro arredor, pero se estás no aire, faite nube.

O PERIGO ESTÁ ARRIBA

 

Teño un sobriño que acaba de cumprir seis anos. Cando comezou a falar e precisaba expresar que algo o sobresaltaba, fose un ruído, un soño, unha cara descoñecida, amoucaba e dicía: "susto" e todos, pero sobre todo a súa nai, sabiamos que se trataba dunha situación ben desagradable para el. A primeira vez que tivo que voar, precisamente nese momento da súa vida, veu o avión e botouse a chorar. A súa nai colleuno no colo e preguntoulle: "¿Susto?". E el dixo: "Non, medo". Foi esta, tamén, a primeira vez que utilizou na súa vida a palabra medo e, realmente, sabía moi ben o que estaba a dicir.


Agora o meu sobriño, que aínda non é consciente de que estes paxaros artificiais poden caer e esnaquizarse con todo o que levan dentro, sobe a un avión como se fose dar un par de voltas ó lombo dun cabaliño nun carrusel. Eu, sen embargo, sabendo que canto máis voe máis posibilidades teño de esnafrarme, fico desacougada dende días antes de comezar unha viaxe. E gústame viaxar, ve-lo meu mundo dende esa distancia vertical que nos trae, de cada vez, unha sensación de humildade; gústame cando o avión plana suavemente como unha gaivota e vexo o perfil da plataforma continental recortándose sobre o océano, como se fosemos aterrar sobre un mapa.

A min pásame como a Picasso: voar non me dá medo, o que me asusta son os avións. Agroman, só con pensar neses aparellos, a vertixe e maila claustrofia e, sobre todo, o medo a morrer. Cando sobes a un avión perdes o control sobre a vida e, se cae, durante o momento breve pero intenso da caída, ocórreseme a min que sabes perfectamente que non vai sobrevivir ninguén. ¿Son absurdas a morte, a vertixe ou a claustrofia? Daquela non me asombra que haxa quen enferme cando se ten que enfrontar a unha viaxe aérea.

Lembro que cando eu era pequeniña tiña un medo que compartiamos tódolos rapaces da miña aldea (e aínda non coñeciamos a Asterix): mirabamos para o ceo e estarreciamos pensando que as nubes podían precipitarse sobre nós. Agora o meu medo máis grande é caer eu dende o ceo e esnafrarme, sen remedio, contra a terra.


Anxos Sumai e-mail de anxos sumai

¡VOOOLARE..., OH, OH... CAAANTARE... OH, OH, OH, OH!

Cando mozo, fixen a miña primeira viaxe transoceánica xunto cun amigo. Foi tamén a primeira vez que puiden comprobar eso do medo a voar. Non eu propiamente, que xa fixera algunha viaxe aérea máis curta e non tivera problemas. Quen sufriu foi o meu compañeiro. Estabamos no veciño aeroporto de Porto e optou por tomar un wiskie para ver se así levaba mellor o tema. Non debeu abondar, e non tardou en pedir outro. Cando xa iamos cara a sala de embarque, prendeume polo brazo e díxome. Mellor vou tomar outro. Volta para a cafetería. Case perdemos o avión. Durante a longa viaxe meu compañeiro seguiu bebendo, agora viño, e conseguiu entreter á metade do pasaxe coas súas gracias e con aquela frase que se fixo famosa naquela viaxe: ¡e veña viño!. E todo para matar o medo.

A min cústame comprender ese temor. Sen embargo, non me fan ningunha gracia as viaxes en barco. Dáme máis medo o mar ca o aire, e danme máis medo os barcos ca os avións. Por iso quizais sexa acertada a célebre frase popular que di que "o medo é libre", que cada quen ten dereito a ter os seus medos propios e singulares. Pero imaxino que os psicólogos saben atopar as orixes destes temores e destas fobias. Por exemplo, o meu respecto polo mar poida que proveña da primeira vez que me bañei nel, e que case afogo. Traguei moita auga e o susto foi importante. E daquela tiña cinco anos.

Pero o medo a voar é un temor moi estendido. E non resulta doado atopar explicacións nas experiencias vividas. Non sei, quizais se pode quedar traumatizado despois de facer un salto do tigre desgraciado ou de ver unha película tipo Aeroporto 77 e sucesivas. Claro que tamén podería collerse fobia ó cinema despois de ver semellante enxendro. Ademais, se no canto desa película se ve Enmanuelle, a cousa resulta máis pracenteira e ata se pode un afeccionar. Para procurar unha explicación máis xenérica, quizais isto se deba a un exceso de racionalismo de especie ou de esaxerado sentimento de pertenza a unha variedade animal terrestre, e por iso se desconfíe das situacións onde non se teñen os pes no chan.

Cos tempos que corren hoxe, me temo que o medo se vai estender aínda máis. Agora, ó temor primario a non ter os pés non chan ou a ter un accidente mortal de necesidade, engádeselle a posibilidade de que coincida connosco un salvador deses que gustan de esnaquizar avións. E agarden a que, despois do susto, Hollywood comece a comerciar co tema. Fobias a esgalla.

Ó fin, o tema segue sendo coma sempre. Un asunto de azar ou de sorte. Ou de mala sorte. Agardo que as probabilidades de que se esnaquice un paxaro de ferro sigan sendo tan excepcionais como as que temos para que nos toque a lotería.


Roberto Ribaoe-mail de roberto ribao

 

 
 

Cultura Galega.org
Inicio /Especiais / Arte / Comunicación / Música / Espectáculos / Historia / Lingua e Literatura / Sociedade /
Certames / Arquivos / Participa / Xénese / Alén da Terra / Zona Cultura / Colaboracións
Correo / Acerca de Cultura Galega.org


Cultura Galega.org é unha iniciativa do Consello da Cultura Galega
©Consello da Cultura Galega, 2000