|
-Vides
de organizar o congreso de antropoloxía musical, ¿a que conclusións
chegastes?
O
congreso estaba un pouco para reflexionar sobre o contexto musical
no primeiro momento, para nós é primeiro achegamento ó mundo da
investigación e da universidade. Hai que ter en conta que o noso
é un conservatorio municipal, nin máis nin menos, un conservatorio
que nin sequera está homologado, xa que este tipo de música ata
o de agora non está recoñecida. Co congreso fixemos unha serie de
reflexións en canto a política, cultura...o contexto musical no
que se vai desenvolvendo o folclore. Para isto foi moi preciso e
perspicaz Marcial Gondar, que interviu o primeiro día. A continuación
pasamos á etapa máis culta da música popular. Falando disto tivemos
a Margarita Sotoviso e a Millán Picouto, toda unha xente que emprega
nas súas composicións elementos da música tradicional. Para rematar
interviu Xosé Luís do Pico que estivo tratando o folclore coma medio
de comunicación e a profesora Ana Rosa Torres que fixo unha aproximación
ó método Kodalis de ensino. Iso unido a todas as actividades que
se realizaron ademais das poñencias obtivemos un resultado suficientemente
positivo como para voltar facelo o ano que vén.
-¿Está
entón prevista a continuidade deste congreso?
Poida
que non se chame así, que se tente facer outra historia. Non queremos
constreñirnos, e falaremos do que nos apeteza, non ten por que ser
Antropoloxía Musical.
"ALGO
QUE NOS COMENTOU A XENTE QUE SE ACHEGOU ÓS RELATORIOS É
QUE SE ESTRAÑABA MOITO DA NOSA MOCIDADE"
-¿Como
xurdiu a idea de organizar este encontro?
Tanto Xosé Luis Dopico coma min estivemos hai varios anos con outra
xente nunha asociación chamada Seminario de Estudios Etnográficos
Arco de Mazarelos. Esta asociación organizou durante catro anos
a Semana de Música Tradicional co Museo do Pobo Galego, ou sexa
que organizar estas actividades non son para nós novas. Pensamos
en facer un congreso, con dous días apretados e actividades paralelas,
pero a organización correu a conta do conservatorio coa axuda dos
alumnos e das alumnas e logo na dirección de Xosé Luis Dopico e
eu, pero traballamos todos á par sen ningún tipo de problemas. Algo
que nos comentou a xente que se achegou ós relatorios é que se estrañaba
moito da nosa mocidade e realmente, non pasaba ningúen dos trinta.
E tamén das nosas ganas e da naturalidade da organización, que cada
un puidese ir vestido do seu xeito e expresarse do seu xeito. En
xeral quedaron moi contentos. Por exemplo con Xosé Antonio Gómez
de Oviedo iniciamos unha boa amizade que tanto a el como a nós nos
vai valer para pasarnos libros, música, contactos e ó mellor facer
no futuro algunha actividade conxunta.
-¿Cres
que existe unha comprensión suficiente da música tradicional, tanto
a nivel de público coma artístico?
É algo moi complicado. En canto á interpretación, cada un ten a
necesidade de expresarse e de tocar a música que quere. Eu creo
que é moi válido que cada un se exprese como queira na música tradicional,
no jazz, no que sexa. O que acontece é que coa música tradicional
é algo máis delicado porque hai unha cultura detrás, supoño que
coma no resto, pero ó ser algo noso é cando se comezan a complicar
os termos. Pero a investigación e a interpretación non están reñidas,
debería haber máis interdisciplinariedade. Así as novas xeracións
que se achegan á música tradicional poden recreala e facer o que
queiran a partir dela. Trátase de tela suficientemente asimilada
e interiorizada coma pode pasar na música do Brasil, onde aínda
que fagan calquera tipo de xénero musical teñen un aporte de raíz,
e iso é algo que nós aínda non o demos conseguido. Por iso é importante
estudiar casos coma este, coma o do Brasil onde si que levaron isto
á práctica.
- ¿Cres que os medios de ensino e de transmisión musical modernos,
coma os discos, son axeitados para que perviva a música tradicional?
É unha canle coma outra calquera. Se é unha necesidade persoal da
xente facer discos, pois evidentemente hai que facelos. O que pasa
é que os medios de comunicación coma sempre non apoian o suficiente.
Na Radio Galega escóitase moita música galega, pero non chega.
Na Televisión Galega escóitase pouca música galega e tampouco chega.
E o mesmo nas radios locais, nas radios independentes... Os profesionais,
os que nos estamos dedicando á música galega deberíamos ter máis
lugar. E o mesmo na prensa escrita. Hai que aceptar a música tradicional
coma algo normal, coma parte da cultura, igual que sae un libro,
un disco, algo audivisual habería que comunicarllo a todos os membros
da nosa comunidade. Pero non é así, e é un grande esforzo cada vez
que tes que presentarlle algo a un país. E non debera selo, porque
non creo que pasen moitas cousas aquí realmente. Nós estamos construindo
algo e deberían sabelo todas as comarcas.
"SE
O BOOM DA MÚSICA TRADICIONAL FOSE AUTÉNTICO HABERÍA
MÁIS GRUPOS QUE SE TERÍAN PROFESIONALIZADO"
-¿Como
ves o futuro da música tradicional en Galicia?
Se se abrisen máis centros coma o noso para a formación, mellor.
Este é un espacio a gañar e que a xente vaia coñecendo a tradición.
Penso que imos sempre un pouco lentos, pero se non é para o ano
que vén que se constrúe outro centro, será para dentro de dous ou
de tres anos. Imos despacio sobre todo por esa falta de apoio dos
medios de comunicación, e tamén do público, que compra poucos discos
galegos. O 'boom' de música tradicional do que se falou é un 'boom'
de márketing puro e duro. Se fose un 'boom' auténtico habería máis
grupos que nos últimos cinco anos se profesionalizarían e a xente
non tería que estar traballando nunha fábrica de madeira, por exemplo,
e despois dedicarse a subir ós escenarios. E se nos últimos cinco
a sociedade e nós mesmos non o dimos conseguido, pois non creo que
esté tan ben o sector.
-Na busca dunha normalización do sector vides traballando no
Conservatorio de Música tradicional e folc de Lalín, ¿por que esta
distinción entre tradicional e folk?
Nós puxémoslle o nome de folk porque pensamos que moita da música
de raíz hai que reelaborala, e para reelaborala está este concepto
de música folk que emprega todo o mundo, e no que non tes que empregar
exclusivamente instrumentos tradicionais ou non tes que cantar con
elementos tradicionais senón que simplemente gardas a forma e xénero
e a partir de aí constrúes música de raíz con determinadas influencias.
En troques a música tradicional significa máis que os teus intrumentos
son "tradicionais", entre comillas, porque tradicional e puro tampouco
hai absolutamente nada, non hai verdades absolutas. Pero queríamos
que os alumnos se desen conta de que son dous pasos diferentes.
Moitos dos grupos hoxe en día son folks, non fan música tradicional
como por exemplo facía Muxicas na súa primeira época.
-¿Como xurdiu o conservatorio?
O conservatorio xurdiu por parte dun grupo de persoas de Lalín,
membros da asociación Berra e sobre todo Luís Areán que tiñan pesado
deixar a idea no Concello. Pasou o tempo, eu fun tocar con Chouteira
en Lalín, nun venres folk dos que organizan alá. Logo voltei na
inauguración da Feira das Mentiras, con Manu Chao e outra xente,
e houbo un terceiro achegamento á vila que foi hai máis dun ano
e medio tampouco foi para falar do conservatorio pero rematamos
falando do conservatorio. Nesta última ocasión xa se falou persoalmente
co alcalde para ver como se podía ir organizando un plano de estudios,
que viñese xente a dar aulas...
"TENTAMOS
INVOLUCRAR O MÁXIMO POSIBLE OS ALUMNOS NO FUNCIONAMENTO
DO CENTRO"
-¿Que tal está a funcionar?
Estamos contentos, pero é un traballo diario e como é a nosa primeira
vez temos os nosos erros e os nosos logros. Andamos á procura de facer
un proxecto curricular de centro que sirva para outros centros, e
iso leva o seu traballo. Logo algúns de nós vimos do mundo da docencia,
outros non, e para que funcione ben a engranaxe non é só cousa dun
ano, cómpre máis tempo, hai que ter paciencia e poder asentar as cousas.
Tentamos involucrar o máximo posible ós alumnos no funcionamento do
centro e nas cousas que se fan, e iso viuse no congreso, en toda a
axuda que aportaron para a exposición de tecidos, a recuperación de
películas... Para que o centro funcione e funcione ó ritmo dun conservatorio
normal está a resultar complicado, pero non é imposible.
-¿Tedes previstas máis actividades para os vindeiros meses?
Non, rematar o curso, facer os exames e ir preparándoo todo para o
ano que vén.
|
